Lage rugpijn komt helaas steeds vaker voor. Dit komt vooral doordat we in Nederland veel zitten en onze rug eenzijdig belasten. Wellicht ken je het wel: een vervelend en zeurend gevoel in de rug wanneer je lang op een stoel zit, pijn bij het opstaan uit bed of moeite met het instappen in de auto. Gelukkig zijn de pijnklachten vaak vrij onschuldig, maar het kan je behoorlijk in de weg zitten bij dagelijkse activiteiten. Hieronder lees je meer over verschillende oorzaken, symptomen en behandelingen van lage rugpijn bij zitten en opstaan, maar ook hoe jij zelf de kans op lage rugpijn kan verkleinen.
Oorzaken van lage rugpijn bij zitten en opstaan
Lage rugpijn kent verschillende oorzaken. Verreweg het grootste deel van de klachten vallen onder ‘aspecifieke’ lage rugklachten. Dit betekent dat het niet duidelijk is hoe de pijn precies ontstaat. De grootste oorzaak voor lage rugpijn bij zitten en opstaan is (te) weinig afwisseling in houding, ofwel eenzijdige belasting van de rug. Wist je dat Nederland ook wel bekend staat als ‘Europees Kampioen zitten’? We zitten het grootste deel van de dag. Hierdoor worden de rugspieren weinig gebruikt. Naast het vele zitten kan een verkeerde houding ook een oorzaak zijn. De spieren van de rug gaan compenseren, waardoor de spierspanning verhoogt en dit uiteindelijk lage rugpijn kan veroorzaken. De beste houding is eigenlijk de ‘afwisselende houding’ waarbij je regelmatig varieert in hoe je zit. Een aantal risicofactoren die de kans op lage rugpijn bij zitten en opstaan vergroten zijn: een zittend beroep, fysiek zwaar werk, stress, overgewicht en vermoeidheid.
Naast de ‘aspecifieke’ lage rugklachten kunnen er soms ook andere oorzaken ten grondslag liggen. Dit zijn specifieke lage rugklachten. De bekendste vorm hiervan is een hernia. Bij een hernia ontstaat de pijn door zenuwprikkeling vanuit de rug. Tussen de wervels bevinden zich tussenwervelschijven. Dit zijn een soort sponsjes gevuld met een gel-achtige vloeistof die dient als schokdemper. Soms kan de vloeistof iets gaan uitpuilen uit de tussenwervelschijf, waarna deze tegen de zenuw drukt. Deze prikkeling van de zenuw kan vervelende rugpijn geven, gepaard met uitstraling, schietende pijn en/of krachtsverlies in het been.
Symptomen van lage rugpijn bij zitten en opstaan
De rug is hét centrale deel van ons lichaam en we gebruiken het de hele dag door. Lage rugpijn bij zitten en opstaan kan dan ook erg hinderlijk zijn bij dagelijkse activiteiten. De klacht kan zich op verschillende manieren uiten. Het kan plotseling beginnen of geleidelijk toenemen. Symptomen die veel voorkomen bij lage rugpijn bij zitten en opstaan zijn:
- Zeurende pijn in de lage rug, soms gepaard met steken;
- Lage rugpijn die toeneemt bij langdurig zitten, het opstaan en het bukken.
- Uitstralende pijn naar één of beide billen;
- Uitstralende pijn naar één of beide (boven)benen;
- Stijfheid in de lage rug bij bewegen of na lang zitten;
- Beperkte beweeglijkheid in de lage rug.
Diagnose van lage rugpijn bij zitten en opstaan
Onze fysiotherapie in Eindhoven is vaak de juiste zorgverlener bij lage rugpijn. Door middel van een anamnese en lichamelijk onderzoek kan de fysiotherapeut een (mogelijke) diagnose stellen. In de meeste gevallen is de precieze oorzaak van de rugpijn niet bekend. Bij deze ‘aspecifieke’ lage rugpijn wordt beeldvormend onderzoek en laboratoriumonderzoek niet aanbevolen. Indien nodig kan aanvullend onderzoek uitgevoerd worden om de oorzaak van de pijn te achterhalen. In dat geval kan er op verwijzing van de huisarts een MRI-scan of röntgenfoto gemaakt worden. Helaas is het ook bij aanvullend beeldvormend onderzoek vaak moeilijk te zien wat de exacte oorzaak van de lage rugpijn bij zitten en opstaan is.
Behandeling van lage rugpijn bij zitten en opstaan
Het goede nieuws is dat lage rugpijn bij zitten en opstaan zich goed laat behandelen. In het beginstadium van acute lage rugpijn kan de huisarts pijnmedicatie voorschrijven, waardoor de klachten verminderen. In de meeste gevallen gaat de lage rugpijn vanzelf over binnen enkele dagen tot weken. Is dit niet het geval, dan is fysiotherapie een geschikte vervolgstap.
De fysiotherapeutische behandeling van lage rugpijn bij opstaan en zitten bestaat veelal uit voorlichting en adviezen. Het advies is gericht op hoe jij het beste om kunt gaan met de rugpijn en het belang van een afwisselende houding. Er wordt aandacht besteed aan hoe je in de toekomst lage rugpijn kan voorkomen door samen kritisch te kijken naar je dagelijkse activiteiten. Daarnaast kunnen oefeningen gegeven worden gericht op het versterken en beweeglijker maken van de rug. Afhankelijk van je onderliggende oorzaak kan de behandeling worden aangevuld met:
Preventie van lage rugpijn bij zitten en opstaan
Gelukkig kun je vaak de kans op lage rugpijn preventief al verkleinen! Herken jij jezelf in het vele zitten, heb je een zittend beroep en/of heb je last van lage rugpijn bij zitten en opstaan? Probeer dan eens onderstaande praktische tips!
- Afwisselende houding
Zoals eerder genoemd is de ‘afwisselende’ houding de beste zithouding. Het is belangrijk om op een goed afgestelde bureaustoel en aan een goed afgesteld bureau te werken, zodat je niet continu in een houding zit met hoge spierspanning in de rug. Tip: zet een wekkertje ieder half uur als reminder om even op te staan en in beweging te komen!
- Bespreken op werk
Heb je toch last van (beginnende) lage rugpijn op je werk? Bespreek het eens met je werkgever. Tegenwoordig worden er steeds vaker aanpassingen ingezet ter bevordering van de gezondheid van de werknemers. Denk bijvoorbeeld aan een zit-sta bureau, een ergonomische bureaustoel of taakveranderingen.
- Gezonde leefstijl
Wist je dat overgewicht, stress en roken risicofactoren zijn voor rugpijn? Een gezonde leefstijl is dan ook belangrijk om de kans op lage rugpijn te verkleinen. Bij een gezonde leefstijl kun je denken aan gezonde voeding, voldoende ontspanning en slaap, voldoende dagelijkse beweging en niet te veel stress.
- Bewegen
In beweging blijven zorgt ervoor dat je in conditie blijft. Begin bijvoorbeeld vandaag nog met een dagelijks ‘ommetje’ of pak de fiets in plaats van de auto. Tip: ga samen met je collega’s in de lunchpauze een rondje wandelen. Gezellig én gezond!
- Versterken van de lage rug
Hoe sterker de spieren van de lage rug zijn, hoe meer deze aankunnen. De kans op overbelaste spieren wordt dan ook een stuk minder. Rugpijn bij het opstaan en zitten kan regelmatig terugkeren. Herken jij je hierin? Overweeg eens om oefeningen te doen om de lage rugspieren te versterken. Thuisarts.nl heeft een video samengesteld met enkele oefeningen die je dagelijks kunt uitvoeren.
Conclusie
Lage rugpijn is de meest voorkomende lichamelijke klacht in Nederland. Langdurig en veel zitten vergroot de kans op het ontwikkelen van lage rugpijn. Door voldoende beweging, afwisseling in houding, een gezonde leefstijl en getrainde lage rugspieren kun je meestal al preventief lage rugpijn bij zitten en opstaan voorkomen. Heb je ondanks deze adviezen toch last van aanhoudende lage rugpijn? Blijf er dan ook niet mee doorlopen, maar maak een afspraak bij een van onze fysiotherapeuten! Zij helpen je graag verder.