Overbelaste schouder: Waarom Rust Alleen Niet Altijd Genoeg Is

Hoofdstuk 1: Introductie

Overbelasting van de schouders komt helaas steeds vaker voor in de huidige, moderne samenleving. Dit komt vooral door de toename van zittend werk, zoals computergebruik, en de afname van algehele lichaamsbeweging. Er wordt vaak ten onrechte gedacht dat rust de enige oplossing is in het herstel. Het begrijpen van deze misvatting is essentieel om overbelaste schouders effectief te behandelen en te voorkomen. Hoewel rust belangrijk is voor het herstel, geldt het namelijk zeker niet als enige oplossing. Het in beweging houden van de schouderspieren is cruciaal om ervoor te zorgen dat de spieren niet verzwakken. Een effectieve aanpak kan onder andere bestaan uit fysiotherapie, schouderoefeningen, ergonomische aanpassingen op de werkplek en het aanpakken van onderliggende oorzaken zoals stress. 

Hoofdstuk 2: Wat is een overbelaste schouder?

Een overbelaste schouder is een klacht waarbij de structuren in de schouder te veel belast worden. Dit zijn meestal spieren en pezen, maar kunnen ook gewrichten en banden zijn. De symptomen zijn afhankelijk van de precieze oorzaak van de klacht. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

• Pijn in en rondom de schouder. Dit kan variëren van een milde, zeurende pijn tot hevige, scherpe pijn. 
• Stijfheid en verminderde beweeglijkheid van de schouder. 
• Verminderde spierkracht in de arm of schouder.
• Warmte, roodheid of zwelling van de schouder.

Schouderoverbelasting kan acuut of geleidelijk ontstaan. Vaak wordt het geassocieerd met fysiek zware activiteiten, zoals bovenhandse sporten of tilwerk. Als er tussendoor ook weinig hersteltijd is, kunnen de spieren verzuren (afvalstoffen ‘melkzuren’ hopen zich op in de spieren). Er zijn verschillende factoren die de kans op een overbelaste schouder vergroten:

• Bovenhandse sporten. Bijvoorbeeld tennis, gewichtheffen en volleybal. 
• Zwaar tilwerk. Bijvoorbeeld verhuizers en stratenmakers.
• Repeterende bewegingen. Bijvoorbeeld beroepen waarbij er herhaalde bewegingen van de schouder gemaakt worden, zoals schilders, kappers en caissières.
• Verminderde spierkracht van de schouders. 
• Verminderde flexibiliteit van de schouders. 
• Trauma of ongeval. Een plotselinge impact op de schouder kan leiden tot overbelasting van de structuren rondom de schouder. 
• Leeftijd. Veroudering kan het risico op schouderproblemen vergroten.

Hoofdstuk 3: De Rol van Rust bij Herstel

Bij overbelaste schouders speelt rust een cruciale rol in het herstelproces. Door het nemen van voldoende rust krijgen de structuren in en rondom de schouder de tijd om te herstellen. Dit geldt voornamelijk voor pezen, spieren en banden. Daarnaast kan rust pijnverlichting bieden, omdat de schouder ontlast wordt. Tijdens de rustperiode kunnen de spieren herstellen, waardoor ze vervolgens weer versterkt kunnen worden met behulp van oefentherapie. Tevens zorgt rust ervoor dat ontstekingsprocessen afnemen. 

Hoewel rust essentieel is voor het herstel van een overbelaste schouder, is rust soms niet voldoende. Het is dan ook belangrijk om een arts of fysiotherapeut te benaderen bij aanhoudende schouderklachten, zodat de juiste diagnose kan worden gesteld. Hieronder staan verschillende situaties waarbij vaak meer dan enkel rust nodig is: 

1. Onderliggende aandoeningen. Als er een onderliggende aandoening in de schouder is, zoals een gescheurde pees of een gewrichtsprobleem, biedt rust onvoldoende om het probleem op te lossen. In dergelijke situaties is verdere behandeling, zoals fysiotherapie of medicatie, mogelijk noodzakelijk.
2. Onvoldoende herstelmaatregelen. Rust moet vaak worden gecombineerd met andere herstelmaatregelen, zoals fysiotherapie, spierversterkende oefeningen of rekoefeningen. Op deze manier wordt ook de kans verkleind dat de klacht weer terugkomt. 
3. Onderschatting van de ernst. Als de schouderklachten niet verbeteren met rust, kan dit wijzen op erger letsel dat verdere behandeling vereist.

Hoofdstuk 4: Behandelingsopties voor Overbelaste Schouder

De behandelopties zijn afhankelijk van wat de onderliggende oorzaak is van de overbelaste schouder. Het herstel begint echter altijd in het vinden van de juiste balans tussen de belasting en belastbaarheid (wat de schouder aankan) van de schouder. De fysiotherapeut kan jou hierbij adviseren. Vaak bestaat de behandeling uit oefentherapie, waarbij veel gericht wordt op rekoefeningen en spierversterkende oefeningen. Daarnaast kan de behandeling worden aangevuld met technieken zoals mobilisaties, dry needling, taping en massage. 

Naast fysiotherapie is een goede (werk)houding cruciaal. Heb je een kantoorbaan? Tip: de beste houding is de ‘afwisselende houding’. Zorg voor een ergonomische werkplek en let erop dat je niet te lang achtereen zit. Heb je fysiek zwaar werk met veel bovenhandse bewegingen? Wees dan extra alert op je houding en zorg ervoor dat je regelmatig pauzes neemt, zodat de schouder kan ontspannen. 

Meestal ben je bij de fysiotherapeut op de juiste plek met overbelaste schouders, maar in sommige gevallen zijn er aanvullende medische behandelingen nodig. Het is dan ook verstandig om naar de huisarts te gaan indien:

• De pijn zo hevig is dat pijnmedicatie nodig is;
• De pijn veroorzaakt is door een trauma (zoals een val);
• De pijn ook in de nacht aanwezig is;
• Er ook sprake is van uitval van spieren in de arm of hand;
• Er ook sprake is van koorts, misselijkheid en/of zweten. 

Hoofdstuk 5: Voorkomen van Schouderoverbelasting

Voorkomen is beter dan genezen. Hoewel overbelasting niet altijd te voorkomen is, zijn er verschillende tips om de kans op schouderoverbelasting te verkleinen! 

• Versterken van de schouderspieren. De belangrijkste tip is om te zorgen voor sterke schouderspieren. Hoe sterker en stabieler de spieren rond de schouder, hoe kleiner de kans dat deze overbelast raken. Dit kan bijvoorbeeld door wekelijks stabiliteits- en krachtoefeningen voor de schouders te doen. 
• De juiste lichaamsmechanica. Door bewust een juiste houding aan te nemen, worden de schouders niet onnodig veel belast. Denk aan een ergonomische werkplek, een juiste slaaphouding en een juiste tiltechniek. Als je veel moet tillen, buig dan je knieën en houd je rug recht. Hierdoor til je met je benen in plaats van met je schouders. 
• Regelmatige pauzes. Om overbelasting te voorkomen, is het belangrijk dat de spieren voldoende rust krijgen. Dit geldt zeker voor beroepen waarbij de schouders veel gebruikt worden. Neem bijvoorbeeld elk uur een micro-pauze waarin je armen even los schudt. 

Hoofdstuk 6: Veelgestelde Vragen (FAQ)

Is slapen aan de aangedane zijde schadelijk?

Slapen aan de aangedane zijde bij een overbelaste schouder kan de pijn verergeren en het herstel vertragen. Dit geldt vooral bij compressie- of ontstekingsklachten. Het is dan ook raadzaam om te proberen op je rug of op je andere zijde te slapen. 

Hoe onderscheid je een overbelaste schouder van andere schouderproblemen?

Het kan soms lastig zijn om een overbelaste schouder te onderscheiden van andere schouderklachten. Veel symptomen overlappen namelijk. Over het algemeen wordt een overbelaste schouder veelal veroorzaakt door herhaalde bewegingen of zwaar fysiek werk. De pijn neemt vaak toe bij het maken van deze bewegingen. Andere schouderklachten kunnen door diverse factoren veroorzaakt worden. Het is dan ook raadzaam om bij schouderklachten naar een arts of fysiotherapeut te gaan om een juiste diagnose te stellen. 

Hoelang duurt het gemiddeld voordat een overbelaste schouder geneest?

De hersteltijd van een overbelaste schouder varieert van persoon tot persoon. Het hangt onder andere af van de ernst van de klacht en de manier waarop je met de overbelasting om gaat. Laat je dan ook adviseren door een arts of fysiotherapeut voor een optimaal herstelproces. Over het algemeen duurt een milde overbelasting enkele weken tot maanden tot het volledig hersteld is. 

Hoofdstuk 7: Conclusie

Overbelasting van de schouders is een veelvoorkomende klacht in Nederland. De klacht komt met name voor bij herhaalde bewegingen bij fysiek zwaar werk. Hoewel rust essentieel is voor het herstel, is er vaak meer nodig voor een optimaal herstel. Gelukkig zijn er verschillende tips om de schouderoverbelasting te verminderen of zelfs preventief te voorkomen. Ervaar jij desondanks schouderklachten die duiden op overbelasting? Schakel een specialist in om advies in te winnen voor een persoonlijk behandelplan. Onze fysiotherapeuten helpen jou graag verder.